Tot hoever laat jij je verleiden?

Ik denk dat elke docent er wel eens mee te maken krijgt: klanten die voor of na de les naar je toe komen met vragen. Soms willen ze weten of ze met een bepaalde (fysieke) klacht mee kunnen doen in de les, of geldt hun vraag alleen voor specifieke oefeningen. Bijvoorbeeld: ‘Ik heb last van mijn knie, ik kan deze les dus niet op handen en knieën zitten’. Dergelijke vragen, of eigenlijk meer; mededelingen, kun je ter kennisgeving aannemen en je weet dat je een dergelijke klant in de les iets meer in de gaten kunt houden voor wat betreft de belastbaarheid van de betreffende knie. Maar wat doe je als de klant je vooraf niets vertelt en na de les naar je toekomt met de mededeling dat na het uitvoeren van bepaalde oefeningen zijn/haar knie zeer doet.

Hier zijn een aantal scenario’s denkbaar en vermoedelijk zal je reactie afhangen van je eigen ervarenheid, de persoonlijkheid van de klant en derhalve ook je relatie met deze klant. Hoe beter de relatie is, hoe groter de kans dat je je laat verleiden tot advies. En als je dat kunt geven is daar natuurlijk niks mis mee maar het blijft altijd een beetje “tricky”. Jouw kennis en ervaring van en met het menselijk lichaam zou niet moeten ontaarden in een soort ‘open spreekuur’ voor of na elke les. Je bent tenslotte geen officieel medicus en derhalve niet in de positie om diagnoses te stellen. Toch zullen veel klanten je blijven benaderen met hun klachten en kwaaltjes. Voor veel van hen is iedereen die over enige anatomische kennis beschikt al snel een expert. Vaak zijn deze mensen al te helpen door een stukje bewustwording m.b.t. houding of een (reflexmatige) manier van bewegen.
Uiteraard kan ik in deze alleen voor mezelf spreken en omdat ik uitermate geïnteresseerd ben in anatomie en alles wat met het menselijk lichaam te maken heeft, is mijn kennis daarvan in de loop van mijn Pilates carrière mee gegroeid. Maar mijn fascinatie voor het bewegingsapparaat is geen vrijbrief om klanten te ‘behandelen’, hoeveel ik er ook vanaf denk te weten.

Klanten met klachten

In de beginperiode, toen ik een jaar of vier lesgaf zat ik, enthousiast en leergierig als ik was, midden in mijn ‘medisch-anatomische-fase’. Ik had weer een aantal contacten met fysiotherapeuten uit mijn verleden aangehaald en gaf zo af en toe matlessen in praktijken om op die manier fysiotherapeuten kennis te laten maken met de Pilates methode. Dit omdat veel van de therapeuten wél van Pilates gehoord hadden, maar eigenlijk niet precies wisten wat het nou werkelijk inhield, alleen dat het “goed” was. Voor mij was het leuk om weer in vakjargon te discussiëren en voor hen was het vaak verrassend te ervaren dat Pilates meer was dan een ‘hype’ op een sportschool. En of het nu bewust of onbewust was: deze afslag op mijn Pilates-pad beïnvloedde mijn lessen. Die interesse in, met name, het bewegingsapparaat en de daaruit voortvloeiende adviezen, creëerden heel geleidelijk dat ‘open spreekuur’ aan het einde van elke les. In het begin nog allemaal heel onschuldig maar uiteindelijk werden er vragen gesteld die absoluut niet op mijn bord thuis hoorden. Achteraf denk ik dat veel mensen simpelweg gehoord wilden worden en op het moment dat je interesse in ze toont, kleven ze als het ware aan je vast, hunkerend naar wat meer aandacht voor hun specifieke klachten en problemen. Maar toen er, op enig moment, na een les een heuse rij stond van allemaal klanten die iets wilden vragen of bespreken realiseerde ik me dat ik, in dat opzicht, een verkeerde afslag genomen had.
Ik was, naast al dat anatomisch gedoe, als Pilates docent ook gegroeid en had inmiddels, in dat dichte Pilates-bos, mijn pad naar de klassieke methode gevonden. En daar stond simpelweg bewegen centraal. Joseph Pilates had vermoedelijk nog nooit van ‘pes ansurines’ of ‘rotator cuff’ gehoord! Die kon in één oogopslag zien welke beweging nodig was voor een klant om het geheel weer in balans te brengen. Vanaf dat moment heb ik mijn eigen interesse voor anatomie losgekoppeld van mijn lesgeven. Het is nog steeds een handige achtergrond, maar ik gebruik ‘m nu voornamelijk in mijn hoofd, in mijn observatie van de klant. En als mensen nu vragen hebben, beantwoord ik die zonder echt in detail te treden, of ik adviseer ze naar een arts of therapeut te gaan. Natuurlijk laat ik me, bij klanten die me wat nauwer aan het hart liggen, nog wel eens verleiden tot een wat uitgebreider advies, maar nooit meer zoals toen, en dat geeft, naast duidelijkheid, ook een hele berg rust!