Waarom, hoe en waar het eigenlijk over gaat.

Sandy op de Spine Corrector (Jack Coble for Pilatesology.com)

En dit is de derde keer dat Sandy op onze cover staat. In dit laatste deel vertelt Sandy ons over haar ideeën over het waarom, hoe en waar het eigenlijk over gaat en wat zijzelf van haar studenten leert. En misschien hoeven we de kennis en wijsheid van deze geweldige vrouw niet te missen in de toekomst. Meer daarover in de volgende uitgave.

Spine twist (Rod Foster for Pilates Style)

Nu ik aan het derde deel van mijn trilogie toe ben, blijft mij de ontmoedigende taak over om af te maken wat ik begon – mijn ideeën delen over Pilates. Ideeen over waarom ik lesgeef, hoe ik lesgeef, en uiteindelijk, wat ikzelf van mijn studenten leer.

Er is altijd meer te leren

Ik durf te stellen dat het laatste gedeelte, “waar het over gaat”, het belangrijkste van alles is. Juist dat gedeelte van lesgeven loont, het toont me dat er altijd zoveel te leren blijft. Leren motiveert me de middelen te vergaren, mijn kennis te vergroten en houdt me met mijn benen op de grond. Het houdt me scherp en dwingt me actief betrokken te blijven bij mijn werk. Het geeft mijn werk een doel, en zoals je weet, geloof ik in een doelgericht leven. Als ik dagelijks de studio binnenloop, verlang ik al naar de uitdagingen en ontdekkingen die ik tegen kan komen, wetende dat wat ik van mijn studenten leer me zal voorzien van de bouwstenen die ik nodig heb om de teacher te worden die ik wil zijn.

Swan Sandy (Rod Foster for Pilates Style)

Een van de meest fascinerende dingen die ik leer van mijn studenten is dat de wijze waarop we ons leven leiden, emotioneel, energiek en fysiek, terug te zien is in onze lichamen. Zelfs voordat ik de eerste keer werk met een student, heb ik van hem/haar een indruk, gebaseerd op de manier van lopen en gebaren, gemaakt met handen en hoofd. Ook de kracht van hun stem en de manier waarop ze staan verstrekken me informatie. Niet alleen leer ik hoe verschillende lichamen reageren op dagelijkse activiteiten, ook leer ik hoe die activiteiten effect hebben op hun vermogen te kunnen bewegen.

Spine Stretch Forward (Rod Foster for Pilates Style)

Jay Grimes vertelt hoe Joe Pilates een lichaam kon “lezen”, lang voordat het met de Reformer in aanraking kwam. Vanaf het eerste moment dat iemand binnenkwam, observeerde en analyseerde hij de student, intuïtief aanvoelend wat hij of zij voor oefening nodig had. Jay heeft dat vermogen ook. Ik zie hoe hij, meestal onbewust, iedereen in de ruimte observeert. Zo’n bewustzijn ontwikkelen vraagt tijd en oefening, en ik grijp dagelijks iedere kans aan om hier ook aan te werken.

Een perfecte plaats om te leren observeren

Vandaag bezoek ik Pisa, Italië. Het is een prachtige dag en de stad is vol mensen die door de straten lopen. Wat een perfecte plaats om te leren observeren. Ik zie een man snel bewegen met korte pasjes en stijfheid in de heupen. De beweging van zijn armen is minimaal en zijn schouders zijn strak. Hij heeft een flauwe neiging om zwaar op zijn rechterbeen te landen, en ik vraag me af of er sprake is van mobiliteitsproblemen in zijn rechterheup. Verborgen achter mijn donkere zonnebril, zie ik dat hij plat op zijn rechtervoet landt. In gedachten zie ik me al zijn voetbewegingen observeren, hem de legsprings aanbieden en hem de foot corrector laten gebruiken. Tenminste… totdat mijn blik valt op een vrouw met hoge hakken die soepel in hetzelfde spoor loopt. In groot contrast, is er een ritme in de beweging van haar gehele lichaam. Die is goed gecoordineerd en levend. Ik ben zo gehypnotiseerd door het contrast tussen die twee bewegende lichamen, dat ik ternauwernood opmerk dat haar rechterschouder wat afzakt door het gewicht van haar schoudertas. Ze verdwijnt om de hoek, en ik wilde dat ik beter had kunnen zien wat voor effect haar schoudertas op haar rug en heupen had. Ik maak me er geen zorgen over, ik weet dat ik voldoende informatie zou krijgen als ik haar op de reformer zou kunnen plaatsen. Op het moment dat ze uitgelijnd zou worden op de shoulder rests, ze haar heupen zou centreren op het Reformer bed en haar voeten zou plaatsen in het midden van de foot bar, zou er veel onthuld worden. Ik drink m’n “acqua frizzante” op en vraag om “il conto” en bedank in stilte deze onbekenden voor mijn 3 minuten studie. Uiteindelijk blijkt dat de beroemde “Torre” niet het enige object is wat scheef is in Pisa.

Ik zoek naar aanwijzingen

Terug in Los Angeles, train ik m’n bewustzijn zoals ik dat deed in Pisa. Ik observeer, ik vraag me dingen af, ik zoek naar aanwijzingen. Maar in de studio heb ik Joe’s oefeningen om te focussen op spanningsgebieden, zwakheden, asymmetrie en gebrek aan coordinatie. Sommige van deze dingen zijn het resultaat van disfunctie van het skelet en de spieren, en sommige komen voort uit dagelijkse dingen zoals te lang zitten in een vliegtuig of aanhoudende stress op het werk. Maar ondanks dat ik al zoveel weet van de lichamen waar ik regelmatig mee werk, zie ik regelmatig weer nieuwe dingen. Komt dat omdat ik leer meer te zien -hun lichamen veranderen constant- of is het omdat hun begrip van correct bewegen vooruit gaat? Ik stel me voor dat het allebei kan zijn, of zelfs nog meer. Van mijn studenten leer ik dat ons wederzijds leren ons beiden sterker maakt.

Hoe je Pilates doet

Als teachers, kunnen we verstrikt raken in een eindeloze studie hoe je Pilates zou moeten “doen”, soms een hele loopbaan besteden aan waar je een hand zou moeten plaatsen of hoe een bepaalde beweging uitgevoerd zou moeten worden. Soms zijn deze correcties van het grootste belang om ons met ons Center te verbinden, maar soms zijn ze oppervlakkig. Gedurende mijn jarenlange training bij Jay heb ik geleerd dat het corrigeren van mijn handplaatsing alleen van belang is om de connectie met mijn rug, of de apparatuur die ik gebruik, te verbeteren. Eventueel commentaar op een beweging is bedoeld om me beter verbonden te laten blijven met mijn Center zonder het vloeiende uit mijn workout te halen. Hoe je Pilates “doet”, is leren het altijd in je lichaam te hebben. De oefeningen op zich zijn niet het belangrijkst van het leren. Ze gebruiken om je lichaam te leren – daar gaat het om.

We kunnen ons ook verliezen in een eindeloze zoektocht naar hoe we het best Pilatesles moeten geven, wat vaak neerkomt op informatie vergaren uit zoveel bronnen dat het ons kan duizelen en ons als teachers onzeker maakt. Ondanks dat mijn tweede liefde, Thai Yoga Massage, mijn werk als Pilates instructeur compleet maakt, heeft het niet de hoeveelheid werk verminderd die ik moet verzetten om alle wijsheid te ontdekken die schuilgaat in Joe Pilates’ systeem. Ik moet mezelf uitdagen de oefeningen goed in mijn eigen lichaam aan te voelen, me er toe dwingen de apparatuur en accessoires die Joe heeft uitgevonden regelmatig te gebruiken, zodat ik mijn kennis paraat heb als ik zie wat de lichamen van mijn studenten nodig hebben. Hoe “Pilatesles” te geven is je vak goed te leren, het in praktijk brengen en je kennis te delen.

Je kunt je studenten geen Pilates leren

Met dat in gedachten, wil ik een stukje wijsheid delen van Jay Grimes zelf. Op een dag kondigde hij aan: “Je kunt je studenten geen Pilates leren”. Punt. Ik hield mijn adem in, alles wat ik de laatste jaren geleerd had dreigde als een zeepbel uiteen te spatten. Gelukkig ging hij verder met: “Je kunt ze alleen begeleiden. Ze moeten Pilates zelf ontdekken.” Zucht. Ondanks dat het zo ontstellend had geklonken, nam het de druk bij me weg. Ik stopte met het lenen van instructies van anderen. Ik stopte ook met mezelf wijs te maken dat als ik maar duidelijk genoeg kon uitleggen, hun lichamen het wel zouden begrijpen. Het bleek eigenlijk eenvoudig – ik observeer en begeleid. Sommige van de studenten zullen met een flink tempo vorderen, en sommigen zullen veel meer tijd nodig hebben. Het is dus voor mij een bijrol, maar ik doe mijn best om er plezier in te hebben. Het is aan mij om de juiste woorden te gebruiken om duidelijkheid te verschaffen of een situatie te schetsen, en mijn handen te gebruiken om het lichaam duwend en trekkend tot begrip te laten komen. Het resultaat is vertrouwen tussen student en teacher, en een reis die voor een ieder uniek is. Noem het lesgeven, noem het begeleiden, maar zorg dat je het goed doet, en laat de rest over aan je studenten.

Pilates verveelt nooit! (Rod Foster for Pilates Style)

Pilates heeft me nooit verveeld

Het komt door het voortdurende spel tussen student en teacher dat ik kan zeggen dat Pilates me nooit heeft verveeld. Vanaf het eerste moment dat ik me ermee bezig hield, tot het moment dat ik bevoegd trainer werd, tot het moment dat ik een studio opende, heeft Pilates me een prachtige mogelijkheid geboden om te kunnen leren. Het is opwindend een kijkje te kunnen nemen in het gedachtengoed en de filosofie van Joe Pilates, om het juiste gebruik te ontdekken van de apparatuur die hij ontwierp en dat alles toe te passen op de echte mensen die bij Vintage Pilates binnenlopen. Ik zal mijn studenten altijd dankbaar zijn, van hen leer ik zo veel. Het fascineert me om de metamorfose te aanschouwen van een menselijk lichaam als het ouder wordt of beter leert te functioneren en ik ben vervuld van tevredenheid, telkens als ik zie hoe goed lichamelijk functioneren een positieve invloed heeft op de geestelijke gezondheid. Kunnen we onszelf een groter geschenk geven dan zo’n volledige zorg voor ons lichaam?

We zouden rond een kampvuurtje kunnen zitten en over Pilates praten tot in de kleine uurtjes, maar voor nu, moet aan dit derde deel van de discussie een einde komen. Het is mijn wens dat de woorden op deze pagina’s zullen aanzetten tot jullie eigen discussies. En ik hoop dat we elkaar ooit persoonlijk zullen ontmoeten, dat we de woorden van deze bladzijden tot leven laten komen, en verder gaan tot waar onze gedachten ons leiden. Tot dan…

Marjolein van Sonsbeek

Oprichter en eigenaar van Pilates Studio Van Sonsbeek. Pilates Instructeur. Oprichter en eigenaar van Pilatesglossy Nederlands en Pilatesglossy International. Oprichter en eigenaar van Face Yoga Method®Netherlands.